- اشارة
- اشارة
- بين يدي الكتاب
- المقدمة
- كتاب العلل في النحو
- اشارة
- [باب علم ما الكلم؟]
- باب حد الأسماء والأفعال والحروف
- [باب مجاري أواخر الكلم]
- باب التثنية والجمع
- باب [في إعراب التثنية والجمع]
- باب ارتفاع الفعل المضارع
- باب حروف النصب
- باب حروف الجزم
- باب حروف الخفض
- باب حروف القسم
- باب الحروف التي ترفع الأسماء والنعوت والأخبار
- باب الحروف التي تنصب الأسماء والنعوت وترفع الأخبار
- باب الأفعال التي ترفع الأسماء وتنصب الأخبار
- باب ما
- باب الابتداء وخبره
- باب الفاعل والمفعول به
- باب ما لم يسمّ فاعله
- باب ظننت وحسبت وعلمت وخلت وأخواتها
- باب نعم وبئس
- باب حبذا
- باب الضمير
- باب اسم الفاعل
- باب ما يعمل من المصادر
- باب ما يشتغل عنه الفعل
- باب حتى
- باب ما تنصبه العرب وترفعه
- باب ... (وهو ما كان من الأفعال يتعدى بحرف جر)
- باب التعجب
- باب النداء
- باب الترخيم
- باب الإغراء
- باب المصدر
- باب الظروف
- باب الحال
- باب حروف العطف
- باب الصفة
- باب التوكيد
- باب التمييز
- باب الاستثناء
- باب كم
- باب لا
- باب الضمير
- باب أيّ
- باب من
- باب الجواب بالفاء
- باب المجازاة
- باب إضافة أسماء الزمان إلى الفعل والفاعل والمبتدأ والخبر
- باب إنّ وأنّ
- باب أم وأو
- باب ما ينصرف وما لا ينصرف
- باب أسماء الأرضين
- باب ما كان من أسماء النساء معدولا
- باب التصغير
- باب العدد
- باب الجمع
- باب النّسب
- باب التضعيف
- باب الألفات
- باب حروف القسم التي يجر بها
- باب ما يكون من [أسماء الفاعلين]
- الفهارس العامة
العلل في النحو
اشارة
سرشناسه : وراق، محمد بن عبدالله، 381 ق.
عنوان و نام پديدآور : العلل في النحو / لأبی الحسن محمد بن عبدالله المعروف بالورّاق؛ تحقیق مها مازن المبارک
مشخصات نشر : دمشق : دارالفکر ، 1426ه = 2005م = 1383
مشخصات ظاهری : 416 صفحه
يادداشت : عربی.
موضوع : زبان عربی -- صرف و نحو -- متون قدیمی تا قرن 14
شناسه افزوده: المبارک، مها مازن
توضیح : «العلل فی النحو»، تألیف ابوالحسن محمد بن عبدالله، معروف به الورّاق از نحویون قرن چهارم هجری است که با تحقیق مها مازن المبارک منتشر شده است. این اثر از مهم ترین منابع عربی است که علل نحوی را مورد بررسی قرار داده است و علمای نحوی پس از آن مانند: ابن انباری، عکبری از این اثر استفاده کرده اند.کتاب، مشتمل بر مقدمه محقق و متن اثر است. در مقدمه محقق، عصر نویسنده، نام، نسب و حیات علمی نویسنده و شیوه تحقیقی محقق بیان شده است. متن کتاب در 62 باب تنظیم شده است. بیشتر ابواب کتاب با یک سؤال و با عبارت «إن قال قائل» آغاز شده است.
این اثر از جمله آثاری است که از اسلوبی روان برخوردار است و خواننده، به راحتی می تواند مطالب آن را بفهمد. البته محقق کتاب در تحقیق این اثر با دشواری هایی روبه رو بوده است؛ مهم تر از همه اینکه نویسنده، نحوی ای است که احدی از او یاد نکرده است و شرح حال نویسان، زندگانی او را ننوشته اند و بااینکه صاحب این اثرِ ارزشمند است، جزئیات زندگی او را ذکر نکرده اند.
ص: 1